Phần mềm Getfly CRM – Tiếp xúc với nhiều bạn đang “làm Startup”, các bạn chia sẻ với mình về tiềm năng dự án, tầm nhìn thị trường rất hay, nhưng khi mình hỏi tới vấn đề kinh doanh, quản trị nội bộ, pháp lý, rủi ro tương lai.v.v. hầu như các founder đều trả lời ấp úng, mắt nhìn chỗ khác, tay vo vào nhau, nhiều bạn như đang sống trên mây, kể cả đã được đầu tư hay chưa đầu tư. Chúng em làm Startup bởi vì không muốn đi làm công, muốn làm ông chủ, đặt ra sứ mệnh chung là “muốn làm cái gì đó đặc biệt, đóng góp cho xã hội chứ ko phải kinh doanh đơn thuần”. Thực chất các bạn đang làm nô lệ startup.
Quan điểm của mình là những bạn này rất ngây thơ, khó làm nên chuyện thành công và bền vững, nếu may mắn làm nên cũng mất nhiều thời gian hơn các bạn trang bị đủ kỹ năng, hiểu đúng vấn đề “Startup là gì?”.
Startup có thể hiểu là việc kinh doanh thông qua việc tìm các vấn đề chưa được giải quyết trong xã hội – thị trường (hay đc gọi là tạo ra giá trị mới) CỘNG THÊM việc đánh đổi cổ phần để lấy cơ hội tăng trưởng cực nhanh chiếm thị trường. Trong đó các bạn làm startup đang là làm công, còn các investor là ông chủ, khách hàng là khách hàng. Startup có thể được coi là một sản phẩm, có thể mua đi bán lại kiếm lợi nhuận. Ví dụ như Facebook, có thể xem Mark Zuckerberg là người làm công, Peter Thiel là ông chủ, người dùng là sản phẩm để bán, người mua quảng cáo là khách hàng, chả có ai là thượng đế như truyền thông báo cả.
Hiểu theo khía cạnh trên, bạn sẽ xác định lại được vai trò, sứ mệnh của mình trong Startup và xã hội. Sống thực tế hơn, tránh ảo tưởng sức mạnh, Startup team có 4 ông mỗi ông 1 mảng nhưng ông nào sau này cũng muốn làm CEO, làm ko bền, ko tin được nhau, sớm muộn mỗi ông lại 1 Startup, vậy Việt Nam sẽ có 30 triệu Startup. Nếu không, các bạn cứ bảo mình đang khởi nghiệp, không cần gọi là Startup để tránh lẫn khái niệm.
Nhiều bạn trẻ kiếm được tiền từ MMO, cũng có sản phẩm này dịch vụ kia nhưng không tự gọi mình là Startup. Đấy theo mình là không màng danh, chỉ cầu lợi, so ra vẫn tốt hơn nhiều bạn đang sống trong “giấc mơ khởi nghiệp” mà ko hiểu rõ nó là gì. Sống mà không biết mình đang làm gì thì rất nguy hiểm, như có nhà hiền triết nào đã nói: “Kẻ nào làm nô lệ mà sung sướng trong nô lệ thì còn tồi tệ gấp ngàn lần những kẻ nô lệ”.
Thế nên bạn nào muốn làm nô lệ Startup, đừng quên vừa làm vừa học những cái cơ bản nhất, truy cầu cấp số cao hơn, đừng nghĩ sau này mình có tiền sẽ thuê người giỏi về làm hộ những cái mình không biết. Không dành thời gian học hỏi từng cái mình yếu, sau này bạn mãi mãi là kẻ không biết gì, chỉ biết “làm Startup” theo phong trào, đến ông chủ thực sự là ai cũng không biết!
p.s. Mình biên ra đây không phải là làm “chiếc cốc vỡ giữa hội nghị” ,mà là lời khuyên dành cho các bạn nào đang và sẽ định khởi nghiệp nghiêm túc. Chúc các bạn thành công và giúp nhiều người khác thành công!
Nguyễn Lê Minh Quân